یک گام به عقب
رحیممشایی 48 ساله، متولد شهرستان رامسر است و از یکی از دانشگاههای معتبر ایران، یعنی دانشگاه صنعتی اصفهان مدرک مهندسی الکترونیک گرفته است. وی تا قبل از روی کار آمدن دولت نهم، مسوولیتهایی از جمله مدیرکل اجتماعی وزارت کشور، مدیر شبکه رادیو پیام، مدیر شبکه رادیو تهران، معاون اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران و ریاست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران را درکارنامه خود دارد، اما پرواضح است که هیچ وقت، سرش به اندازه دوران همکاری با دولت نهم شلوغ نبوده است چرا که او در حال حاضر علاوه بر معاونت رئیس جمهور و ریاست سازمان میراث فرهنگی، مسوولیتهای دیگری از جمله رئیس مرکز مطالعات جهانی شدن، جانشین رئیس جمهور در شورای عالی ایرانیان خارج از کشور، عضو و نماینده رئیس جمهور در شورای نظارت بر صداوسیما، عضو شورای فرهنگی دولت و عضویت در کمیسیونهای اقتصادی و فرهنگی دولت را نیز برعهده دارد.
او یکی از صمیمیترین اعضای کابینه با محمود احمدینژاد و یکی از کسانی است که در اکثر سفرها و مراسمها رئیسجمهوری را همراهی میکند. البته این روابط صمیمانه و دوستانه تقریبا یک سال است که با ازدواج پسر احمدینژاد و دختر رحیممشایی، به رابطه خویشاوندی تبدیل شده است.
اولین حاشیه ولی سنگین
ولی یکی از اولین مسائل خبرساز در مورد رحیممشایی انتشار فیلمی از یک مراسم بود که تعدادی از زنان ترک در حضور رحیممشایی و برخی از شخصیتهای دیگرکشورها، مشغول حرکاتی بودند که به رقص شباهت داشت. به دنبال انتشار این فیلم، موج گستردهای از اعتراضات نسبت به حضور رحیممشایی در چنین مجلسی به راه افتاد و عماد افروغ رئیس وقت کمیسیون فرهنگی مجلس نیز در سخنانی این مساله را محکوم کرد. سعید ابوطالب نماینده سابق مجلس شورای اسلامی نیز که یک مستندساز است در مقابل برخی اظهارات که این فیلم را مونتاژ دانسته بودند گفت که این فیلم، واقعی است. اما اسفندیار رحیممشایی، تخریب سازمان میراث فرهنگی را دلیل اصلی مطرح شدن چنین مسائلی عنوان کرد و گفت: چون گردشگری خوب درخشیده اینها ناراحت هستند، گفتند با یک تیر دو نشان بزنیم هم این حوزه را که درخشش دارد خراب کنیم هم از اینجا، دولت را بزنیم. رحیممشایی آن مراسم را مربوط به گشایش نمایشگاه کشورهای اسلامی دانسته و گفته بود کسانی که قصد تخریب داشتهاند از مجموعه یک برنامه افتتاحیه، فقط رقص را درآوردند و اینکه بنده در اول برنامه بودم را به معنای ماندن تا پایان تلقی کردند بعد اعلام کردند که بنده رفتم در یک مجلس رقص در ترکیه شرکت کردم. رحیممشایی با اشاره به حضور رئیس سازمان کنفرانس اسلامی در این جلسه گفت: من در اول این جلسه حضور داشتم و نمیدانستم چیست، زمانی که رقص شروع شد به رئیس سازمان کنفرانس اسلامی که کنار من نشسته بود گفتم «NO ISLAMIC» و لازم بود که در ادامه جلسه حضور نداشته باشم و دیگر نیز حضور نداشتم.
رحیممشایی، اقدام کسانی را که نسبت به حضور او در این مجلس اعتراض داشتند، غوغاسالاری خواند و در همین ارتباط از عماد افروغ و سعید ابوطالب، به دستگاه قضایی شکایت کرد.
شوک تا حاشیه
پس از آنکه رفتهرفته قضیه حضور رحیممشایی در این مجلس، از تب و تاب افتاد وی در سال 1386، دوره کمحاشیهای را پشت سر گذاشت؛ اما این دلیلی نبود که در سال 87 نیز همین روند را پی بگیرد و همین شد که در اواخر تیرماه، در همایشی به سراغ بحث دوستی با مردم اسرائیل رفت و گفت: هیچ ملتی در دنیا دشمن ما نیست و ایران امروز با مردم آمریکا و اسرائیل دوست است و این افتخار است.
وی همچنین مردم آمریکا را از برترین ملتهای دنیا دانست و اعلام کرد که دوره آنکه کسی بخواهد دینی را بر دنیا حاکم کند، گذشته است.
این سخنان رحیممشایی با بازتاب گستردهای در رسانههای داخلی و خارجی همراه بود و واکنشهای فراوانی از سوی مراجع تقلید، احزاب و گروهها و شخصیتهای سیاسی به همراه داشت. از جمله علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامیدر مراسمی، بدون نام بردن از اسفندیار رحیممشایی گفت: ما با مردم اسرائیل دوست نیستیم و ایران برای خود منطق مشخصی دارد و همان چیزی است که مقام معظم رهبری بیان فرمودند.
وی همچنین یادآوری کرد: با افراط و تفریط در مورد مردم آمریکا که آنها را بهترین خواندهاند، مخالفیم، چرا که آنها مانند مردم دیگر دنیا هستند اما نباید آنها را تجلیل و یا تخریب کنیم. چنین حرفی که آنها برترین مردم دنیا هستند وجود ندارد و آنها با شنیدن چنین حرفهایی برداشتهای دیگری میکنند و حتی فشارها را افزایش میدهند.
اگرچه بعضیها، اظهارات رحیممشایی را به دلیل تاثیر فضای آن جلسه بر او میدانستند و معتقد بودند که این سخنان، انعکاس واقعی درونیات او نیست اما آن چیزی که رئیس سازمان میراث فرهنگی در کنفرانس خبری خود در اواخر مردادماه بیان کرد خلاف چنین چیزی بود. رحیممشایی در این کنفرانس و در حالی که تکذیبیه نصفه و نیمه او در خصوص دوستی با مردم اسرائیل کمی فضا را آرام کرده بود، اعلام کرد: بنده به حرفهایم افتخار میکنم و آنها را اصلاح نمیکنم، بلکه برای هزارمین بار و قویتر از گذشته اعلام میکنم که ما با همه مردم دنیا دوستیم؛ حتی مردم آمریکا و اسرائیل.
وی همچنین به تمجید از فرهنگ مردم آمریکا پرداخت و گفت: بنده پیش از این نیز گفتهام که مردم آمریکا از نظر ارتباطات از برترین ملتهای دنیا هستند. با افتخار میگویم که این اظهارات را ضرب در هزار کنید. این اظهارات را هیچگاه خلاف نمیدانم.پافشاری رحیممشایی بر مواضع قبلی خود مبنی بر دوستی با مردم اسرائیل علاوه بر واکنشهای فراوان از سوی مراجع و گروههای سیاسی، واکنش شدید نمایندگان مجلس را نیز به همراه داشت. به طوری که بیش از 200 نفر از نمایندگان مجلس در بیانیهای اظهارات اسفندیار رحیممشایی ، معاون رئیس جمهور را محکوم کردند و خواستار برخورد جدی با او شدند.
و حالا نوبت مجلس
نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از آنکه مدتی از این موضوع گذشت و هیچ عکسالعملی در دولت درخصوص اظهارات رحیممشایی انجام نشد، تصمیم گرفتند تا از طریق اهرمهای مجلس شورای اسلامی به بازخواست دولت و رحیممشایی بپردازند و در این راستا طرحی یک فوریتی در شهریور ماه در مجلس مطرح شد که در صورت تصویب آن، سازمان میراث فرهنگی که زمانی زیرمجموعه وزارت ارشاد بود، دوباره به این وزارتخانه ملحق میشد.
براساس این طرح، بخش صنایع دستی نیز که تا چند سال پیش زیرمجموعه وزارت صنایع و معادن بود از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری جدا و به این وزارتخانه محلق میشد.
نمایندگان هدف از این کار را پاسخگو کردن رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به مجلس و نظارت بیشتر بر فعالیتهای این سازمان عنوان کردند، اما نیت واقعی آنها تنبیه مشایی بود.
در کنار این طرح علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس هشتم که اولین دوره حضورش در مجلس را میگذراند در پی سوال از رئیس جمهور برآمد.
او که کلید طرح سوال از رئیس جمهوری را زده بود این کار را به نفع دولت و محمود احمدی نژاد و مجموعه اصولگرایی دانست و گفت: ما به آقای احمدینژاد علاقهمندیم اما معنی اصولگرایی آن است که رودربایستی نداشته باشیم و بر روی اصول پایمال شده تاکید کنیم و الا نتیجه زد و بندهای سیاسی چیزی نمیشود.
برای طرح سوال از رئیس جمهوری در مجلس حداقل 72 امضا لازم بود، مطهری اگرچه معتقد بود که تعداد امضاها به حدنصاب رسیده است اما اعلام کرد که یک فرصت یک هفتهای به رئیس جمهور داده میشود و اگر در پایان این فرصت هیچ اقدامی از سوی وی انجام نشد آنگاه طرح سوال را اجرا میکنند. این در حالی بود که عدهای دیگر از نمایندگان که چنین اقدامی را ضروری نمیدانستند در تلاش بودند تا با منصرف کردن نمایندگان امضاکننده، طرح سوال از رئیس جمهور را از حد نصاب بیندازند. در همین زمان بود که صحبتهای مقام معظمرهبری در خطبههای نماز جمعه در ماه مبارک رمضان فصلالخطاب این موضوع و باعث مختومه شدن پرونده سوال از رئیسجمهور شد. حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به اظهار نظر غلطی که درباره مردم اسرائیل بیان شده اعلام کردند: ملت ایران با یهودیان، مسیحیان و اصحاب ادیان هیچ مشکلی ندارد اما اینکه گفته شده ما با مردم اسرائیل مانند بقیه مردم جهان دوست هستیم حرف غلطی است چرا که آنها در غصب زمین و اموال و موجودی ملت فلسطین شریک و عامل دست مقامات صهیونیست و غاصبان فلسطین هستند و این موضع مستحکم، موضع رسمی نظام نیز به شمار میرود.
ایشان عکسالعملهای مستمر درباره اظهار نظر غلط درباره مردم اسرائیل را کاری بیهوده و التهاب آفرین خواندند و گفتند: این حرف غلط تمام شده است و نباید دنبال اینجور مسائل کوچک و پوچ را گرفت و آن را ادامه داد.
پس از بیانات مقام معظم رهبری و اطاعت دستورات ایشان از سوی نمایندگان مجلس که به دنبال طرح سوال بودند ، رحیممشایی نیز در نامهای به رهبر معظم انقلاب اسلامی تبعیت خود را از مقام ولایت اعلام کرد و موضع خود را در قبال مساله اسرائیل و فلسطین همان موضعی دانست که از سوی مقام رهبری تبیین و اعلام میشود.
همان زمان نیز طرح جدایی سازمان میراث فرهنگی و الحاق آن به وزارت ارشاد که مدتی قبل یک فوریت آن در مجلس شورای اسلامیبه تصویب رسیده بود پس از مطرح شدن در صحن علنی مجلس، رای نیاورد و بدین ترتیب بود که رحیممشایی، غائلهای را که با اظهار نظر ناپختهاش در خصوص دوستی با مردم اسرائیل درست کرده بود به سلامتپشت سرگذاشت.
حرکتی عجیب در همایش گردشگری
اما ظاهرا حاشیهها در مورد رحیممشایی در سال 87 قرار نبود به همینجا ختم شود چرا که در آبان ماه برخی سایتها خبری را در خصوص اقدامی عجیب در یکی از همایشهای گردشگری منتشر کردند. براساس این اخبار در همایشی که با حضور رحیممشایی رئیس سازمان میراث فرهنگی برگزار شد هنگام شروع مراسم و قبل از تلاوت قرآن، 12 خانم با لباس محلی، دفزنان و در حالی که قرآن را در سینی گذاشته بودند، قرآن را به قاری تحویل دادند و پس از پایان تلاوت قرآن، دوباره این افراد به همان صورت و در حالی که دف میزدند، قرآن را تحویل گرفته و از صحنه بیرون رفتند.
اگرچه سازمان میراث فرهنگی در جوابیهای اعلام کرد که حرکات انجام شده در این مراسم، تواشیحی براساس سنتهای کهن هموطنان غرب کشور (از جمله کردستان) است که اجرای آن با ذکر اسماءالله و مدح حضرت رسولالله (ص) همراه است اما این مساله باعث جلوگیری از واکنش علما و مراجع تقلید و گروهها و شخصیتهای سیاسی نسبت به این قضیه نشد.
از جمله آیتالله صافیگلپایگانی بروز چنین رفتارهایی را برای حاکمیت اسلامینگرانکننده دانست و گفت: بدانید اگر باب این مسائل باز شد دیگر توقفپذیر نیست و بیاعتنایی به این گونه مطالب و عدم توجه به هویت اسلامی، گریبانگیر همه خواهد شد.
این مرجع تقلید با بیان اینکه اگر سازمان میراث فرهنگی زیر نظر افراد متدین نباشد اخلاق و فرهنگ جامعه را به خطر میاندازد ، گفت: در را‡س سازمان میراث فرهنگی باید از متدینترین و صالحترین افراد باشد تا بتواند حتی بر روی گردشگران تاثیر فرهنگی بگذارد نه اینکه خود تحت تاثیر آنان قرار گیرد.
با وجود واکنشهای زیاد نسبت به این مساله، اما اسفندیار رحیممشایی که حاشیههای زیادی را پشت سر گذاشته بود توانست از این قضیه هم عبور کند و همچنان بر سازمان میراث فرهنگی ، صنایعدستی و گردشگری، ریاست کند.
حالا هم که چند ماه به پایان کار دولت نهم باقی مانده، مدتی است که رحیم مشایی از اظهارنظرهای جنجال برانگیز خودداری کرده است زیرا با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری دهم، هزینه اظهارات ناپخته، مطمئنا خیلی بیشتر از گذشته خواهد بود.
حسین نیکپور
به نقل از:جام جم آنلاین